تجربیات من از کسب سلامتی با کمک تغییر باورها

۲ مطلب در مهر ۱۳۹۶ ثبت شده است

“لاغری دائمی” فقط یک راه دارد و آن رژیم یا قرص نیست!

ایده ی اصلی که تمام رژیم های غذایی برای لاغر کردن شما دارند، این است: “اگر چاق هستید، دلیلش آن است که چیزهایی می خورید که شما را چاق می کنند. میزان کالری و چربی بیش از حدی وارد بدنتان می شود و در نتیجه وزن اضافه می کنید. پس اگر غذاهایی را که کمتر کالری دارند مصرف کنید لاغر خواهید شد.”
در ظاهر، وقتی که جمله ی بالا را می خوانیم، کاملا منطقی به نظر می رسد. اگر کمتر کالری مصرف کنم، لاغر خواهم شد، مگر نه؟
اما واقعیت این است که در عمل، ۹۰% کسانی که رژیم می گیرند دقیقا چیزی عکس این را تجربه می کنند. آنها در ابتدا با شور و شوق خود را مقید به اجرای رژیم غذایی می کنند و حتی در هفته های اول کاهش وزن شدیدی را تجربه می کنند. اما کمی بعد مشکلات زیر رخ می دهند:


* اجرای دقیق و مو به موی رژیم غذایی سخت تر می شود. تمام غذاهای ممنوعه یکدفعه جذابتر از پیش به نظر می رسند و ولع شدیدی به خوردن آنها حس می کنید. کنترل کردن حس ویار به بعضی از غذاها واقعا دشوار می شود.
** بعضی از مواقع احساس می کنید که ذائقه ی طبیعی خود را از دست داده اید و غذاهایی که در رژیم شما قرار دارند طعم خود را از دست می دهند.
*** اگر حتی ذره ای از رژیم غذایی خود خارج شوید احساس گناه و عذاب وجدان به شما دست می دهد. این ناراحتی و دلخوری از دست خودتان کنترل کردن اشتهایتان را حتی دشوار تر می کند.
**** بالاخره در یک نقطه، کنترل خود را از دست می دهید و تصمیم می گیرید که لااقل برای چند روز به زندگی عادی خود بازگردید و غذاهایی را بخورید که واقعا دوست دارید. هنوز چند روز از این تصمیم شما سپری نشده، اما تمام وزنی که کم کرده بودید باز می گردد و این بار حتی بیشتر از قبل چاق می شوید. در نتیجه خود را شکست خورده تصور می کنید و در درون مایوس و دلخور می شوید.
اگر شما نیز این دور باطل را پس از رژیم گرفتن تجربه کرده اید می دانید که راست می گویم. قرص ها نیز تفاوت زیادی ندارند و بالاخره در نقطه ای شما مایوس شده و زیر بار عذاب وجدان آنها را رها خواهید کرد.

مشکل “غذا” نیست، مشکل چیزی در “درون” شماست… بسیار عمیقتر از آنچه در ظاهر می بینید
اضافه وزن شما ظاهر و نمای یک مشکل است، اما “ریشه” ی آن جای دیگری است.
بیخودی دلیل اضافه وزن خود را به مسایل ژنتیک یا یک بیماری دیگر (مثل تیرویید) ربط ندهید. به خود نگویید که بعضی از افراد لاغر هستند و طالع شما این است که همیشه چاق باقی بمانید. شاید در ۱۰% موارد این قضاوت درست باشد، اما به احتمال زیاد شما جزو آن دسته از افراد نیستید و هنوز برای این قضاوت بسیار زود است. اجازه دهید من به شما نشان دهم که چگونه می توان بدون گرفتن رژیم یا خوردن قرص خود را لاغر کرد و لاغر باقی ماند.

اصل اول: سرعت سوخت وساز بدن شما باید بالا برود

بدن شما تمام غذاهایی را که وارد آن می شود می سوزاند و تبدیل به انرژی می کند. به این روند سوخت و ساز یا همان متابولیزم اطلاق می شود. اگر سرعت سوخت و ساز بدن شما به اندازه ی کافی بالا نباشد، بدن شما بجای دفع کردن غذاهایی که نیازی به آن ندارد، آنها را در خود به صورت چربی ذخیره می کند.
همانطور که سیستم ایمنی بدن ما قادر است از پس باکتری ها و ویروس ها بر بیاید، سیستم سوخت و ساز انسان نیز این قدرت را دارد که از شر غذاهای اضافی خلاص شود. اما می دانیم که بعضی از افراد سیستم ایمنی قوی تری دارند. به همین شکل بعضی از افراد سیستم سوخت و ساز بهتری دارند. در نتیجه شما در بین آشنایان خود می توانید کسانی را بیابید که بیشتر از شما غذا می خورند اما از لاغری مفرط رنج نمی برند! دلیل این پدیده خیلی ساده است: آنها سرعت سوخت وساز بالاتری دارند و بدنشان غذای اضافی را در خود جذب نمی کند.
و نکته ی جالب که ما می توانیم از آنها یاد بگیریم این است: اگر بتوانیم سَبکِ زندگی آنها را کپی کنیم، سرعت سوخت و ساز بدن ما نیز به همان شکل بالا خواهد رفت.
مثلا یک خصوصیت انسانهای لاغر این است که بسیار گرسنه می شوند و بسیار می خورند! آیا این حرف من خنده دار به نظر می رسد؟ شاید از خود بپرسید “من که همیشه گرسنه هستم، پس چرا لاغر نیستم؟”

اصل دوم: گرسنگی “طبیعی” باید جایگزین گرسنگی “عصبی” شود

این دو سناریو را تجسم کنید و به من بگویید که کدام را بیشتر در طی روز تجربه می کنید؟
الف) در خانه یا محل کار نشسته اید. ناگهان احساس گرسنگی عجیبی سراغتان می آید. احساس ضعف جسمانی شدید می کنید. تنها چیزی که می خواهید این است که به سمت یخچال بدوید و چیزی بخورید. ممکن است خوردن شیرینیجات شما را در این حالت آرام کند. به هر حال می خواهید هر چه زودتر چیزی بخورید.
ب) مشغول کارهای روزمره هستید. کم کم احساس می کنید که ته دلتان خالی می شود و احساس گرسنگی ملایمی می کنید. اما به کارتان ادامه می دهید و آن را فراموش می کنید. نیم ساعت بعد دوباره گرسنگی را حس می کنید و این دفعه فشارش بیشتر شده. ممکن است دوباره به کارتان ادامه دهید. باز هم نیم ساعت دیگر به تدریج گرسنه می شوید بدون آنکه شدت آن در حدی باشد که کنترل خود را از دست بدهید.
کدامیک از موارد بالا بیشتر برای شما در طی روز رخ می دهد؟
در هر انسان عادی، هر دو شکل گرسنگی اتفاق می افتد. اما در کسانی که دچار اضافه وزن هستند، نوع الف بیشتر رخ می دهد. به این شکل گرسنگی که ناگهانی شما را گرفتار می کند گرسنگی عصبی یا عاطفی می گوییم.
به نوع دیگر، گرسنگی طبیعی گفته می شود و همان نوع از گرسنگی است که افراد لاغر بسیار تجربه می کنند.
اگر شما به طور زیاد در طی روز دچار گرسنگی تدریجی یا همان “طبیعی” شوید، معنایش آن است که سرعت سوخت و ساز شما افزایش یافته است.
و بالا رفتن سرعت سوخت و ساز بدن یعنی سوختن چربی های اضافه و لاغر شدن طبیعی، بدون آنکه مهم باشد چه می خورید.
توضیح این مسایل بسیار ساده است. چیزهایی که من در اینجا گفتم رازی نیست که من کشف کرده باشم. خیلی ها از آن خبر دارند. اما با این حال از آن نمی توانند استفاده کنند چون اجرای این مراحل در عمل سخت است.
چرا سخت است؟ برای اینکه اولا باید عادت های روحی و درونی خود را تغییر دهیم. باید امکان گرسنگی عصبی را تقریبا صفر کنیم. باید بتوانیم سیستم عصبی را اول پاکسازی کنیم تا بعد بتوانیم بدن را از چربی های اضافی پاکسازی کنیم.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
راه نور

تفاوت گرسنگی احساسی و واقعی

«وقتی گرسنه هستی غذا بخور و هر وقت سیر شدی از پای سفر بلند شو.»

این‌جوری ساده و بی‌دردسر لاغر می‌شوی.» به نظرش خیلی ساده می‌رسید ولی وقتی دستمان را سمت بشقاب غذا و خوراکی‌های روی میز دراز می‌کنیم تا علاوه بر گرسنگی باقی احساساتمان را هم ارضا کنیم. قصه آن‌قدرها هم ساده نیست و حتی گاهی وقت‌ها غیرممکن به نظر می‌رسد.

اصلا مگر می‌شود وقتی عصبانی هستیم یا هیجان زده شده‌ایم و استرس داریم عوض یک خوراکی شیرین نکنیم تا به آرامش برسیم؟

احساسی غذا خوردن یا میل به خوردن به دنبال استرس، عصبانیت، شادی، ناراحتی و… یک واقعیت است که خیلی‌ها کم‌وبیش با آن دست‌به‌گریبان هستند. این مشکل چرخه ناسالمی را به وجود می‌آورد که درنهایت به پرخوری، اضافه‌وزن ،چاقی، از دست دادن تناسب‌اندام، پایین آمدن اعتمادبه‌نفس، احساس گناه و… منتهی می‌شود. حالا سؤال اصلی اینجاست که چطور می‌توان این گرسنگی کاذب ناشی از فرازوفرودهای احساسی را از گرسنگی واقعی و فیزیولوژیک تشخیص داد و با آن مقابله کرد.

تفاوت گرسنگی احساسی و واقعی

۱- گرسنگی احساسی ناگهانی و بدون مقدمه به وجود می‌آید. درحالی‌که گرسنگی واقعی تدریجی بوده و به‌مرور شدت پیدا می‌کند. در شرایطی که گرسنگی‌تان واقع باشد، این نیاز احساس فوری برای غذا خوردن به وجود نمی‌آورد. درحالی‌که گرسنگی کاذب شمارا تحت‌فشار قرار می‌دهد تا فورا غذا بخورید و برای غذا خوردن لحظه‌ای به شما امان نمی‌دهد.

۲- گرسنگی احساسی با میل به خوردن غذاها و خوراکی‌های به‌اصطلاح آرامش‌بخش همراه است. درحالی‌که اگر واقعاً گرسنه باشید، فرقی نمی‌کند که چه غذایی می‌خورید. یا در این وضعیت دنبال یک غذای خاص نمی‌گردید. گرسنگی احساسی میل شدیدی برای خوردن غذاها و خوراکی‌های شیرین و چرب به وجود می‌آورد و به همین خاطر هم هست که برای خیلی از افرادی که موقع عصبانیت سراغ غذا می‌روند شیرینی، شکلات، کیک و… اولین انتخاب است.

۳- وقتی گرسنگی کاذب سراغتان می‌آید، درست فکر کردن را از شما می‌گیرد. درواقع وقتی احساساتتان بر شما غلبه کرده است و شمارا به سمت یخچال می‌فرستد، بدون این‌که فکر کنید یا قبل از اینکه به خودتان بیایید، متوجه می‌شوید یک جعبه شیرینی خورده‌اید و حتی از خوردنش لذتی هم نبرده‌اید. درحالی‌که اگر گرسنگی‌تان واقعی باشد شما کاملاً نسبت به آن چیزی که می‌خورید آگاهی دارید و کنترل مقدار غذایی که می‌خورید دست عقلتان است نه احساستان.

۴- وقتی دچار گرسنگی احساسی هستید، حتی با خوردن حجم زیاد غذا هم احساس گرسنگی‌تان ارضا نمی‌شود و همچنان چشمتان دنبال غذاست. در این شرایط  آن‌قدر می‌خورید که معده‌تان به طرز وحشتناکی پرشده و دیگر جایی برای فروبردن یک‌لقمه هم ندارید.

در این شرایط از غذا خوردن دست می‌کشید اما نه به این دلیل که دیگر گرسنه نیستید، بلکه به این خاطر که شکمتان علائم هشداردهنده‌ای صادر می‌کند که نشان می‌دهد دیگر جایی برای غذا خوردن باقی نمانده است. درحالی‌که گرسنگی واقعی با پر شدن نسبتی معده از بین می‌رود و شما کاملاً احساس سیری و رضایت می‌کنید.

۵- گرسنگی واقعی با علائم فیزیکی همراه است اما گرسنگی کاذب فقط یک احساس است در شرایطی که گرسنگی واقعی ممکن است صدای قاروقور کردن شکمتان را بشنوید یا مثلاً احساس کنید دلتان ضعف می‌رود، اما وقتی میلتان به غذا خوردن ناشی از یک حمله احساسی باشد، فقط احساس گرسنگی می‌کنید و هیچ علامت خاصی ندارید جز اینکه ممکن است به دلیل این احساس دچار خجالت یا احساس گناه شوید یا خودتان را سرزنش کنید که چرا این‌قدر پرخور هستید.

چرا پرخوری احساسی؟

عوامل زیادی وجود دارد که می‌تواند شمارا در دام گرسنگی کاذب و غذا خوردن احساسی بیندازد و این مسئله اصلا به این معنی نیست که شما آدمی پرخور هستید. متخصصان تغذیه معتقدند که پنج علت مهم برای پرخوری احساسی وجود دارد.

۱- استرس طولانی‌مدت: استرس امتحان یا تصادف، یا مشاجره با همسر و… که خیلی طول نمی‌کشد یا مقطعی است. تأثیر چندانی بر احساسی غذا خوردن ندارد اما وقتی این استرس‌ها طولانی می‌شود، به‌مرور سطح هورمون کورتیزول (Cortisole) که یکی از مهم‌ترین هورمون‌های استرس بدن است بالا می‌رود و بدن به افزایش آن عادت می‌کند.

درنتیجه کم‌کم احساس می‌کنید که علاقه عجیب‌وغریبی به غذاهای شور یا چرب پیداکرده‌اید یا مدام دلتان برای خوردن یک‌تکه شیرینی، یک قاشق مربا و… ضعف می‌رود. هرچقدر هم استرس‌هایتان بیشتر شود، این احساس هم شدیدتر می‌شود و کمتر می‌توانید جلوی گرسنگی کاذبتان را بگیرید.

۲- احساسات سرکوب‌شده: ممکن است به دلیلی غمگین یا ترسیده باشد. اما نتوانید از این احساس باکسی حرف بزنید. یا آن را آن‌طور که بایدوشاید نشان بدهید. در این صورت بدنتان به‌عنوان یک مکانیسم طبیعی شمارا به سمت میز غذا یا یخچال یا کابینت‌های آشپزخانه یا قفسه‌های رنگارنگ فروشگاه‌ها هل می‌دهد تا با خوردن، این احساسات سرکوب‌شده را آرام کنید.

۳- بی‌حوصلگی: خیلی از افرادی که به متخصص تغذیه مراجعه و از زیاد غذا خوردن و بی‌دلیل غذا خوردن و… شکایت می‌کنند. دچار احساس پوچی و کسالت هستند و خودشان می‌گویند. هر وقتی بی‌حوصله هستند یا کاری برای انجام دادن ندارند، سراغ غذا می‌روند تا به‌این‌ترتیب هم‌دست و دهنشان را مشغول نگه‌دارند و هم مغزشان را.

۴- عادت: تصور کنید که در دوران کودکی هر وقت قرار بوده به شما جایزه بدهند، یک‌تکه شکلات، یک بسته چیپس یا یک بستنی قیفی دستتان می‌دادند تا خوشحال و راضی شوید. پس طبیعی است که با این کار عادت تغذیه  سالم را در شما از بین برده و باعث شده‌اند به غذا به‌عنوان منبعی برای  احساسات خوب و شادی‌آور و آرامش‌بخش فکر کنید. این عادت فقط از دوران کودکی تا بزرگ‌سالی باقی‌مانده و شمارا به سمت غذا خوردن احساسی سوق می‌دهد.

۵- همرنگ شدن با دیگران: این ضرب‌المثل قدیمی را شنیده‌اید که می‌گوید  «خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو»؟ این دقیقاً یکی از علت‌های غذا خوردن افراطی است که باعث می‌شود فرد بدون اینکه واقعاً گرسنه باشد، پشت میز یا سر سفره بنشیند و با دیگران همراهی کند. گاهی اوقات این کار استرس حضور در آن جمع را از بین می‌برد و گاهی وقت‌ها هم صرف نگاه کردن به افرادی که بااشتها غذا می‌خورند مبل به خوردن را در شما تقویت می‌کند.

۶ گام برای از بین بردن گرسنگی کاذب

۱- برای خودتان مقیاس گرسنگی درست کنید

اگر سال‌هاست که برای کسب آرامش به غذا پناه برده‌اید خیلی سخت است که بتوانید گرسنگی واقعی را از احساسات دیگری مانند خستگی، غم یا بی‌حوصلگی تشخیص دهید. برای اینکه بتوانید خودتان را به این کار عادت دهید باید مقیاسی برای اندازه‌گیری احساس گرسنگی درست کنید که ۱۰ درجه داشته باشد.

با خودتان قرار بگذارید که تا وقتی احساستان به درجه پنج یا هفت نرسیده سراغ یخچال نروید. این راهکاری است که دکتر «کریستین کرک پاتریک» (Krikpatrik Kristin) از موسسه تحقیقات تغذیه و سلامت کلیولند پیشنهاد می‌دهد و تأکید می‌کند که این مقیاس را درست مثل دماسنج روی یخچال، روی دیوار محل کار و در ماشینتان نصب کنید تا نگذارد احساساتتان بر شما غلبه کند.

۲- حواس‌پرتی غذا نخورید

غذا خوردن یک عادت سالم و راهی طبیعی برای پاسخ دادن به نیازهای بدن است. ولی به‌راحتی آب خوردن می‌تواند تبدیل به یک عادت بسیار ناسالم شود. این اتفاق در شرایطی می‌افتد که شما بدون توجه به چیزی که توی دهانتان می‌گذارید غذا می‌خورید و توجهی به مقدار خوراکی‌های توی بشقاب و نوع آن ندارید.

محققان دانشگاه لیورپول انگلستان متوجه شده‌اند افرادی که موقع غذا خوردن تلویزیون تماشا کرده، یا با تلفن همراهشان صحبت می‌کنند ۵۰ درصد بیشتر از کسانی غذا می‌خورند که فقط روی بشقابشان متمرکز هستند. پس یعنی وقتی تنها هستید خودتان را ملزم به نشست پشت میز غذا کرده تلویزیون یا رایانه شخصی‌تان را خاموش‌کنید و همه حواستان را متوجه غذایی کنید که مشغول خوردنش هستید.

۳- متعادل غذا بخورید

بگذارید باهم صادق باشیم، وقتی از شدت گرسنگی چشمتان سیاهی می‌رود، خیلی سخت است که بتوانید منطقی باشید و انتخاب‌های صحیح غذایی را در نظر بگیرید اما اگر درست و متعادل طی سه وعده‌غذا بخورید احتمال کمتری وجود دارد که در طول روز گرسنه شوید و احتمال خیلی کمتری وجود دارد که خودتان را برای خریدن یک اسنک چرب شور یا شیرین به سوپر مارکت برسانید.

یکی از دلایلی هوس چنین خوراکی‌هایی به سرتان می‌زند این است که در وعده قبل به‌اندازه کافی پروتئین مصرف نکردید. یادتان باشد پروتئین بسیار سیرکننده است. مقدار کم‌چربی‌های سالم، پیام سیری و لذت از غذا خوردن را به مغز می‌فرستد و وجود فیبر در غذا، قند خون را برای مدت طولانی‌تری تنظیم می‌کند. پس اگر می‌خواهید قبل از ناهار درگیر غذا خوردن احساسی نشوید، روزتان را با خوردن تخم‌مرغ، میوه و کره بادام‌زمینی و… شروع کنید.

۴- به خودتان ۱۰ دقیقه زمان بدهید

اگر آن‌قدر به خودتان اطمینان ندارید که بتوانید جلوی گرسنگی کاذبتان را بگیرید، از یک زمان‌سنج استفاده کنید و قبل از این‌که دستتان را به سمت غذا فرار کنید، ۱۰ دقیقه به خودتان زمان بدهید. البته شرط اینکه این روش جواب بدهد، این است که در این مدت به غذا فکر نکنید و خودتان را مشغول کار دیگری کنید؛ مثلاً ایمیل‌هایتان را چک کنید.

لباس‌های شسته شده را پهن کنید یا روزنامه بخوانید. اگر بعد از ۱۰ دقیقه همچنان گرسنه بودید و دلتان می‌خواست غذا بخورید، می‌توانید این کار را بکنید. در ضمن فراموش نکنید که برای کشیدن بشقاب دوم غذا ۳۰ دقیقه به خودتان زمان بدهید تا مغزتان فرصت کافی برای درک احساس سیری داشته باشد.

۵- غذایی را که می‌خورید در یک دفترچه ثبت کنید

بااینکه این توصیه خیلی جدید نیست اما کاملاً مؤثر است و به‌خصوص برای خانم‌هایی کاربرد دارد که می‌خواهند وزن کم کنند اما به‌شدت درگیر غذا خوردن احساسی هستند. نتایج مطالعاتی که در مجله «طب پیشگیری» (medical prevention) منتشرشده نشان می‌دهد خانم‌هایی که هرروز مقدار و نوع  غذای مصرفی‌شان را ثبت می‌کنند دو برابر بیشتر از کسانی وزن کم می‌کنند که چنین عادتی ندارند.

درواقع تحقیقات نشان داده که این دفترچه قرار نیست فقط جایی برای ثبت غذای مصرفی باشد بلکه به شما کمک می‌کند تا کنتور احساساتتان را هم به دست بگیرید. بنابراین فقط حجم غذای مصرفی‌تان را یادداشت نکنید و در عوض احساسی را هم که موقع غذا خوردن داشتید یادداشت کنید.

وقتی در محل کارتان می‌بینید که زمان تحویل پروژه که می‌شود مصرف شیرینی‌تان هم خیلی بالا می‌رود دفعه بعد کشوهای میزتان را از هر چه شیرینی است خالی می‌کنید و در عوض یک عدد سیب یا چند عدد آلو دم دست می‌گذارید.

۶- غذاهای محرک را دم دست نگذارید

اگر وقتی چیپس یا کیک پنیر می‌بینید آب از لب‌ولوچه‌تان راه می‌افتد و صبر و قرارتان را از دست می‌دهید، بهتر است این خوراکی‌ها را از دسترس و جلوی چشمتان دور کنید. یادتان باشد شما هوس آن چیزهایی را می‌کنید که دائماً در معرض دید یا در دسترستان هستند یا به‌راحتی در منزل پیدا می‌شوند. پس خوراکی‌های محرک را ز جلوی دستتان بردارید. آن‌ها را در بالاترین کابینت‌ها بچسبید یا اصلا در منزل نگه ندارید.

جالب است بدانید که در پژوهش محققان دانشگاه «کورنل«(Cornel)  مشخص‌شده افرادی که روی میز کارشان شکلات و شیرینی نگه می‌دارند، دو برابر بیشتر از دیگران از این خوراکی‌ها استفاده می‌کنند. پس به‌اصطلاح قدیمی «دوری و دوستی» پایبند باشید و نگذارید خوراکی‌های محرک دائماً جلوی چشمتان راه بروند. در ضمن یکی از بدترین عادت‌ها در افرادی که دچار مشکل غذا خوردن احساسی هستند این است که با شکم گرسنه به خرید می‌روند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
راه نور